Krynica Morska. Przekop Mierzei Wiślanej budzi obawy mieszkańców

- Oświadczamy, że nie interesuje nas przekop w żadnej postaci - mówi mieszkaniec Krynicy Morskiej, Zbigniew Urbanowicz. - Zawsze będziemy przeciw. Budowa kanału jest decyzją polityczną.

- Przekop to przestarzały, niezgodny z prawem, bezpodstawny ekonomicznie pomysł, groźny dla ludzi i środowiska - zaznacza Halina Zagórska, mieszkanka. - My będziemy z nim walczyć.

ZOBACZ: Przekop Mierzei Wiślanej - rozpoczęły się konsultacje

W pewnym sensie mieszkańcy miasta na Mierzei Wiślanej znaleźli sprzymierzeńca, który teoretycznie nie powinien ich wspierać. Mowa o doktorze Macieju Przewoźniaku, szefie zespołu ekspertów przygotowującego strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. To właśnie doktor Przewoźniak omówił kryniczanom wyniki ekspertyzy swojego zespołu (to jeden z elementów konsultacji społecznych dotyczących budowy przekopu). Później pozwolił sobie na dygresje, które mieszkańcy nadmorskiego miasta nagrodzili brawami. Co ciekawe, naukowiec mówił o zagrożeniach, które mieszkańcy Krynicy Morskiej "od zawsze" stosowali jako argumenty przeciwko przekopowi. Chodzi o zagrożenia dla turystyki i to, że po przekopie nadmorskie miasto stanie się wyspą.

- Zgodnie z opracowaniem, ewentualna inwestycja na życie mieszkańców i turystykę miałaby wpływ tylko w czasie budowy kanału żeglugowego - mówił Maciej Przewoźniak. - Zdania są podzielone co do wpływu na obszary chronione unijnym programem ochrony środowiska Natura 2000 (niemal cała Mierzeja Wiślana jest nim objęta - red.). Ornitolodzy twierdzą, że kanał miałby znaczny, negatywny wpływ na florę i faunę na obszarze Mierzei, choć są badania które temu przeczą. Moim zdaniem ten projekt ma wiele niewiadomych. Badania prowadzone są na zasadzie przezorności, czyli uwzględniają najbardziej pesymistyczne prognozy, np. dotyczące sztormów. Moim prywatnym zdaniem, życie na wyspie będzie znacząco różniło się od życia na stałym lądzie. Tak naprawdę nie znamy całości konsekwencji. Poza tym w mojej osobistej ocenie po wybudowaniu kanału nastąpiłoby zmniejszenie walorów rekreacyjno-turystycznych, spowodowanych budową potężnego, sztucznego obiektu technicznego w naturalnym środowisku. Należałoby także zastanowić się nad tym, czy port w Elblągu, który jest portem rzecznym, musi przyjmować morskie jednostki?

Przewoźniak wskazywał również na "dewaloryzację" unikatowego na skalę europejską krajobrazu przyrodniczego Mierzei Wiślanej.

- Obecnie możemy obserwować z Wysoczyzny Elbląskiej wody Zalewu Wiślanego, Mierzeję Wiślaną i Zatokę Gdańską - mówi naukowiec. - Instalacje kanału zaburzyłyby ten krajobraz.

Znaczącym problemem byłoby także ograniczenie źródeł wody pitnej dla obszaru Krynicy Morskiej. Okazuje się, że kanał przecinałby źródła słodkiej wody, prowadzące wzdłuż Mierzei (co prowadziłoby do ich zasolenia). Kłopotem byłoby także magazynowanie urobku powstałego w czasie budowy kanału, liczącego kilka milionów ton. Mówi się wstępnie o budowie ekologicznej wyspy na Zalewie Wiślanym, liczącej od 100 do 200 hektarów. Poważną przeszkodą dla budowy mógłby również być brak zgody Unii Europejskiej, na zaburzenie ekologicznej strefy Natury 2000.

b]Projekt kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną przygotowuje na zlecenie Rady Ministrów RP (odpowiednią uchwałę przyjął rząd Jarosława Kaczyńskiego, jeszcze w 2007 r.). Przyjęto cztery warianty budowy: w Skowronkach i Nowym Świecie w gminie Sztutowo oraz w Przebrnie i Piaskach na terenie miasta Krynica Morska. Argumenty przyrodnicze i ekonomiczne przemawiają najbardziej za tą pierwszą lokalizacją. Do tej pory na przygotowanie dokumentacji wydano około 4 mln zł. Wstępnie przyjmuje się, że koszt całej inwestycji mógłby wynieść nawet 500 - 600 mln zł (później byłyby konieczne dodatkowe fundusze na utrzymanie instalacji i pogłębianie torów wodnych). Jak tłumaczą przedstawiciele Urzędu Morskiego, jednym z tzw. nadrzędnych celów projektu jest uzyskanie suwerennego dostępu do morza z Zalewu Wiślanego (naturalne wyjście, Cieśnina Pilawska, znajduje się po rosyjskiej stronie podzielonego między oba państwa akwenu). Miałoby to mieć wpływ na rozwój gospodarczy, m.in. portu w Elblągu, do którego wpływałyby morskie jednostki oraz rozwój turystyki wodnej na Zalewie Wiślanym.

- Założenie jest takie, żeby port w Elblągu zaczął przyjmować większe statki handlowe niż dotychczas - mówi Andrzej Małkiewicz z Urzędu Morskiego. - On się rozwija, zwiększa tonaż przeładunku. Musimy zapewnić szansę rozwoju całemu akwenowi, także umożliwić rejsy jachtom po Zalewie. Nie ma jeszcze szczegółowych rozwiązań inżynierskich dotyczących przekopu. Do tego jeszcze długa droga. Kryniczanie są przeciwni, ale w innych regionach mieszkańcy upatrują w kanale olbrzymich szans. My nie chcemy z nikim walczyć, a głosy sprzeciwu na pewno znajdą się w dokumentacji inwestycji.

- Ten projekt to mnóstwo niewiadomych, zagrożeń, a koszty budowy są wręcz niewyobrażalne - mówi kryniczanka, Teresa Pawłowska. -Każde spotkanie utwierdza nas w tym, żeby przekopowi się przeciwstawiać.